Piękne stroje sarmackie, zbrojni husarze na koniach i grzmiące armaty. Przez jeden dzień życie pod zamkiem Rabsztyn wyglądało tak, jak przed wiekami. A wszystko to za sprawą Juromanii – Święta Jury Krakowsko – Częstochowskiej, jakie odbywało się w miniony weekend w Olkuszu i Rabsztynie
Piątek – „Tajemnice organów Hansa Hummla”
Przeszło 120 osób wzięło udział w bezpłatnym, wieczornym zwiedzaniu olkuskiej bazyliki św. Andrzeja. Uczestnicy Juromanii mieli okazję zapoznać się z historią, budową i działaniem zabytkowych organów, które prezentował pan Wojciech Taborek ze Stowarzyszenia na rzecz historycznych organów Hansa Hummla. Potem uczestnicy pod opieką olkuskich przewodniczek, czyli pani Jadwigi Grabowskiej i Agnieszki Lis, zwiedzali zabytkową bazylikę.
Sobota – „Festiwal Gwarków Olkuskich”
Chyba największą atrakcją była możliwość zwiedzania z przewodnikiem niedostępnych na co dzień piwnic pod kamienicami olkuskiej starówki w ramach akcji „Tajemnice olkuskich podziemi”.
Wiele atrakcji czekało też na uczestników Juromanii na olkuskiej starówce. Były stoiska, a na nich zagadki i quizy, warsztaty plastyczne dla dzieci „Trojak jak malowany”, a także gry miejskie typu quest. Dwukrotnie na dziedzińcu Dawnego Starostwa Grupa Teatralna „Glutaminian Sodu” zaprezentowała etiudy teatralne „Legendy olkuskich gwarków”. Gromkimi brawami nagrodzili słuchacze występ orkiestry dętej ZGH „Bolesław” S.A. pod dyrekcją Jerzego Sojki. Występ orkiestry na scenie na rynku, sponsorowany przez ZGH „Bolesław”, był przeplatany opowieściami o tradycjach górniczych, które przybliżał pan Józef Niewdana – prezes stowarzyszenia „Szansa Białej Przemszy”.
Wiele osób skorzystało również z możliwości zwiedzenia ekspozycji „Podziemny Olkusz” w cenie biletu ulgowego. Atrakcją dla zwiedzających był pokaz wybijania monet. Mimo nienajlepszej pogody w olkuskim „Silver Parku” odbyła się akcja „Gwarkowie na kółkach” przygotowana przez olkuski MOSiR. Poza strefą aktywności, pokazami i ogólnodostępną nauką jazdy na rowerach, deskorolkach i hulajnogach, odbyły się także mini-zawody dla dzieci.
Niedziela – „Sarmacka zabawa w Rabsztynie”
Oficjalnego rozpoczęcia imprezy dokonał z hukiem Roman Piaśnik, Burmistrz Olkusza, który po przeglądzie wojsk biorących udział w imprezie odpalił lont czarnoprochowej armaty i salwa honorowa ogłosiła początek imprezy. – Cieszę się, że mieszkańcy oraz turyści, odwiedzający naszą warownię, chętnie biorą udział w zmaganiach rycerskich, pokazach mody średniowiecznej i innych atrakcjach. W ostatnich trzech miesiącach zamek odwiedziło około 40 tysięcy osób, co znakomicie pokazuje, jak atrakcyjnym miejscem na Szlaku Orlich Gniazd stał się Rabsztyn. Dziś weźmiemy udział w zabawie sarmackiej. Będą pokazy broni, walki na szable, czy konne pościgi, a imprezę zakończymy widowiskowym szturmem na zamek. Z pewnością nie zabraknie atrakcji, dlatego wszystkim Państwu życzę udanej zabawy! – mówił burmistrz Roman Piaśnik.
Widzów i rekonstruktorów powitali organizatorzy i współorganizatorzy ubrani w stroje z epoki. Dobrej zabawy życzyli m.in.: Roman Piaśnik, Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz, wiceburmistrz Łukasz Rychlewski i sekretarz Katarzyna Bożek, a także Jacek Sypień, prezes Stowarzyszenia „Zamek Rabsztyn” oraz wiceprezes Janina Maryszewska, Marcin Wiercioch dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu, Dariusz Murawski, dyrektor Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, Bogusława Sypień, prezes stowarzyszenia „Wszyscy dla wszystkich” oraz olkuscy radni Wojciech Ozdoba i Wojciech Panek. Warto dodać, że w rozpoczęciu wzięli również udział uczestnicy wizyty studyjnej dla dziennikarzy oraz przedstawicieli branży turystycznej zorganizowanej przez Śląską Organizację Turystyczną. Tego dnia zamek Rabsztyn odwiedził także Alexander Immisch – burmistrz niemieckiego, partnerskiego miasta Schwalbach am Taunus.
Po części oficjalnej prezentacji Podolskiego Regimentu Odprzodowego i Małopolskiej Chorągwi Husarskiej oraz innych grup rekonstrukcyjnych biorących udział w historycznej zabawie dokonał Alfred Pyko, prezes Podolskiego Regimentu Odprzodowego z Krakowa. Prawdziwą furorę zrobił pokaz Małopolskiej Chorągwi Husarskiej, której członkowie zaprezentowali gonitwę do pierścienia oraz widowiskowe ścinanie w galopie. Publiczność nagradzała brawami celne cięcia szablą rozpoławiające główki kapusty, czy jabłka. Poza husarią, swoje umiejętności jeździeckie prezentowały także piękne amazonki. Bardzo podobały się także pokazy artylerii i broni czarnoprochowej, jak również prezentacja zwyczajów i strojów sarmackich oraz pokazy walki na szable, a także pokaz sokolnika. Dużą atrakcją dla dzieci były pojedynki na plastikowe szable.
Wielką furorę zrobiło stoisko, na którym prezentowane były dawne stroje, a także pokaz mody sarmackiej w wykonaniu wolontariuszy – uczniów olkuskiego Zespołu Szkół Nr 1, przygotowany przez Annę Musialską. Pełen atrakcji dzień zakończył widowiskowy szturm na zamek. Bitwa pod zamkiem nawiązywała do autentycznego wydarzenia, jakie miało miejsce jesienią 1587 roku, kiedy to wojska Andrzeja Zborowskiego próbowały zdobyć z zaskoczenia zamek broniony przez płk. Gabriela Hołubka.
Ale Juromania, to nie tylko rekonstrukcje historyczne. Dużym zainteresowaniem cieszyły się stoiska rozstawione pod zamkiem. W Mobilnym Punkcie Informacji Turystycznej, czyli stoisku promocyjnym Miasta i Gminy Olkusz, można było nie tylko otrzymać bezpłatne ulotki, foldery i mapy, ale także wziąć udział w quizie. Dzieci mgły wykonać „rycerskie” kolorowanki. Na stoisku stowarzyszeń „Zamek Rabsztyn” i „Wszyscy dla wszystkich” dzieciaki mogły pomalować odlewy gipsowe przedstawiające konie. Zainteresowanie budził także duży obraz „Bitwa pod Rabsztynem” rozwieszony pod zamkiem. Każdy chętny mógł pod kierunkiem Wioletty Saroty – Stach, instruktorki z Ogniska Artystycznego „Żaczek”, malować kolejne elementy obrazu.
Zgodnie z hasłem „Jura – aktywna z natury” chętni mogli spróbować wspinaczki po plastikowych skrzynkach, a odważni wspiąć się po drabince speleologicznej, a następnie przejść po moście linowym rozwieszonym pomiędzy drzewami. Na stoisku Speleoklubu Olkuszu był także prezentowany sprzęt wspinaczkowy.
Z kolei na stoisku Hufca ZHP Olkusz na chętnych czekał quest „Otwórz oczy na Rabsztyn” przygotowany na Juromanię przez olkuskich harcerzy, a także gry i zabawy zuchowe. Nowe questy przygotowane specjalnie na Juromanię były także dostępne na stoisku fundacji Mapa Pasji. Z kolei bezpłatne materiały promujące atrakcje turystyczne Małopolski można było otrzymać w Camperze Małopolski, czyli mobilnym stoisku Małopolskiej Organizacji Turystycznej. W południe pod zamek dotarli uczestnicy indywidualnego, rodzinnego rajdu rowerowego i pieszego zorganizowanego przez olkuski MOSiR. Pod zamkiem była też strefa aktywności, gdzie wszyscy chętni mogli brać udział w rodzinnych grach i zabawach sprawnościowych zorganizowanych przez olkuski MOSiR. Z kolei na parkingu leśnym przy drodze 783 było stoisko edukacyjne Nadleśnictwa Olkusz, gdzie chętni mogli wziąć udział w grze terenowej „Poznajemy tajemnice rezerwatu Pazurek”. W niedzielę wiele osób skorzystało z możliwości zwiedzania zamku Rabsztyn w cenie biletu ulgowego. Dodatkową atrakcją była możliwość bezpłatnego oprowadzania, a także stoiska rzemieślnicze ustawione na dziedzińcu.
Fotogalerię z Juromani znajdziecie na fanpage Olkusz Srebrne Miasto.
Organizatorem wydarzenia Juromania – Święto Jury Krakowsko – Częstochowskiej Olkusz, Rabsztyn 2021 było Stowarzyszenie „Zamek Rabsztyn”. Projekt realizowany był przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego/Śląskiego. Współorganizatorami byli: Urząd Miasta i Gminy w Olkuszu, Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu oraz Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Olkuszu, a partnerami: parafia św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu, Podziemny Olkusz, Zamek Rabsztyn, Nadleśnictwo Olkusz, Hufiec ZHP Olkusz, stowarzyszenia: Speleoklub Olkusz, Wszyscy dla wszystkich, Szansa Białej Przemszy, Ognisko Artystyczne „Żaczek”, ZGH „Bolesław”, Fundacja ZGH „Bolesław”, Kopalnia Wiedzy o Cynku i Zespół Szkół nr 1 w Olkuszu. Patronat medialny: Przegląd Olkuski i Gazeta Olkuska.
